Ўзбекистонда агросаноат маҳсулотлари ишлаб чиқарувчилари хавфларни суғурталаш имкониятига эга бўладилар

O‘zbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyev 15-aprelda "Qishloq xo‘jaligida xavf-xatarlarni sug‘urtalash to‘g‘risida"gi qonunni imzoladi. Qonun qishloq xo‘jaligi ishlab chiqaruvchilariga tabiiy ofatlar, yong‘in, zararkunandalar va kasalliklar kabi xavflarni qoplovchi sug‘urta shartnomalarini tuzishga imkon beradi. Sug‘urta fondi qishloq xo‘jaligi ishlab chiqaruvchilarini himoya qilish va zararlarni qoplash maqsadida tashkil etiladi. Sug‘urtalash jarayoni ixtiyoriy bo‘lib, sug‘urta mukofoti turli omillarga qarab belgilanadi.

· O’zbekiston Respublikasining Prezidenti Shavkat Mirziyoyev 15-aprelda «Qishloq xo’jaligida xavf-xatarlarni sug’urtalash to’g’risida»gi qonunni imzoladi, u rasmiy e’lon qilinganidan uch oy o’tgach kuchga kiradi.

· Qonunga ko’ra, qishloq xo’jaligi ishlab chiqaruvchilari quyidagi xavf-xatarlarni qamrab oluvchi sug’urta shartnomalarini tuzishlari mumkin: tabiiy va texnogen ofatlar, yong’in, o’simliklarni zararkunandalardan va kasalliklardan himoya qilish, qishloq xo’jaligi hayvonlaridagi yuqumli kasalliklar tarqalishi va zaharlanishi, yovvoyi hayvonlar tomonidan qishloq xo’jaligi ekinlariga yetkazilgan zarar, shuningdek, uchinchi shaxslarning harakatlari.

· Qishloq xo’jaligi xavf-xatarlarini sug’urtalashni muvofiqlashtiruvchi davlat organi sifatida Qishloq xo’jaligi vazirligi belgilandi.

· Sug’urta tizimini boshqarish va ishlab chiqaruvchilarni xavf-xatarlardan himoya qilish uchun Qishloq xo’jaligi sug’urtasi fondi tashkil etiladi, bu fond sug’urtachi sifatida faoliyat yuritadi va noijara tashkilot bo’ladi.

· Qishloq xo’jaligini sug’urtalash ixtiyoriy ravishda amalga oshiriladi. Sug’urtalash sub’ektlari fond, ishlab chiqaruvchilar, vositachilar va mustaqil ekspertlardan iborat.

· Qishloq xo’jaligini sug’urtalash ob’ektlari qishloq xo’jaligi ishlab chiqaruvchilarining kelajakdagi hosilini yo’qotish (o’lim) xavf-xatari, ekinlar va qishloq xo’jaligi hayvonlariga yetkazilgan zarar, shuningdek, issiqxona va undagi qishloq xo’jaligi mahsulotlariga bog’liq mulkiy manfaatlardir.

· Sug’urta primasi har bir qishloq xo’jalik ekinlari va hayvonlari uchun belgilangan bo’lib, bu o’simliklar, hayvonlar va ular bilan bog’liq xavf-xatarlarning xususiyatlari, shuningdek, mintaqaning tabiiy-iqlim sharoitlariga bog’liq bo’ladi.

· Sug’urtalash holati yuz berganda, mustaqil ekspertning xulosasi sug’urtaning to’lanishi uchun asos bo’ladi. Agar fond sug’urtalash holatini tasdiqlasa, to’lov rad etilmaydi. Agar qayta tekshirish zarur bo’lsa, fond qo’shimcha tergov o’tkazadi va agar zarar qasddan qilingan bo’lsa, to’lov amalga oshirilmaydi.

· «Qishloq xo’jaligida xavf-xatarlarni sug’urtalash to’g’risida»gi qonun loyihasi xorijiy mutaxassislar bilan birgalikda ishlab chiqilgan. Prezident matbuot xizmatining ma’lumotlariga ko’ra, 2023 yil qishida muzlatish natijasida 9000 ga bog’lar va 4000 ga uzumzorlar zararlangan. Natijada 207 ming tonna hosil yo’qolgan. Shundan so’ng, prezident qishloq xo’jaligi ishlab chiqaruvchilariga bunday ob-havo sharoitlaridan kelib chiqadigan zararni qoplash mexanizmini ishlab chiqishni topshirdi.