Ўзбекистон демократия рейтингида позициясини яхшилади, лекин авторитар режимлар зонасида қолмоқда

The Economist tomonidan tayyorlangan demokratiya indeksi Markaziy Osiyo mamlakatlarida demokratiya darajasining pasayishini ko'rsatmoqda. Qirg'iziston mintaqada etakchilikni saqlab qolsa-da, 2024 yilda ko'rsatkichlari yomonlashdi. Qozog'iston avtoritar rejimlar orasida o'z o'rnini saqlab qolmoqda, Turkmeniston va Tojikiston esa eng past natijalarni ko'rsatmoqda. Turkmenistonda demokratiya darajasi 1.66 ga yetib, 2020 yildan beri o'zgarmadi. Tojikiston indeksi esa 1.83 ga pasaydi, bu prezident Rahmonning siyosiy tizimga bo'lgan nazoratining kuchayishi bilan bog'liq. O'zbekiston reytingda ikki ball yo'qotib, 146-o'ringa ko'tarildi. Qirg'iziston, ko'rsatkichlarining pasayishiga qaramay, 3.52 indeksi bilan Markaziy Osiyoda etakchilikni saqlab qolmoqda. Politolog Dosim Satpaev Markaziy Osiyo mamlakatlari demokratiyaga intilmayotganini va aksincha, fuqarolik jamiyatiga bosimni kuchaytirayotganini ta'kidladi.

· The Economist tomonidan tayyorlangan demokratiya indeksi Markaziy Osiyo mamlakatlarida demokratiya darajasining davomiy ravishda pasayishini ko’rsatmoqda.

· Mintaqada Qirg’iziston o’zining 2024 yilgi ko’rsatkichlari yomonlashgan bo’lsa-da, liderlik pozitsiyasini saqlab qolmoqda.

· Qozog’iston avtoritar rejimlar orasida o’z o’rnini saqlab turibdi, Turkmeniston va Tojikiston esa eng past ko’rsatkichlarga ega.

· Turkmeniston mintaqada eng past demokratiya darajasiga ega bo’lib, uning indeksi 1.66 darajasida saqlanib qolmoqda va bu ko’rsatkich 2020 yildan buyon o’zgarmagan.

· Tojikistonning indeksi esa 1.83 ga pasaygan bo’lib, bu Prezident Rahmonning siyosiy tizim ustidan nazoratining kuchayishi bilan bog’liq.

· O’zbekiston 2.10 indeksi bilan 146-o’rinni egallab, boshqa mamlakatlardagi vaziyat yomonlashgani sababli ikki pog’ona yuqorilashdi.

· Qirg’iziston o’z ko’rsatkichlarining pasayishiga qaramasdan, 3.52 indeksi bilan Markaziy Osiyoda yetakchilikni davom ettirmoqda, bu uni Qozog’istondan yuqoriga qo’yadi, Qozog’iston esa 3.08 indeksi bilan avtoritar rejimlar guruhida joylashgan.

· Siyosatshunos Dosim Satpayev Markaziy Osiyo mamlakatlarining demokratiyaga intilmayotganini, aksincha, fuqarolik jamiyatiga bosimni kuchaytirayotganini ta’kidladi.

· Qirg’iziston, autokratiya elementlariga ega bo’lishiga qaramay, reytingda birinchi o’rinda turib, Qozog’istondan oldinda qolmoqda.