Oʻzbekiston togʻlarida Ipak yoʻlining yoʻqolgan ikkita shahri topildi

· O‘zbekistonning janubi-sharqidagi tog‘larda o‘rta asrlarga oid ikkita shahar qoldiqlari topildi, bu esa Ipak yo‘li tarixini o‘rganish uchun yangi ufqlarni ochadi.

· Tadqiqotchilar guruhiga antropolog Maykl Frachetti va O‘zbekiston Milliy arxeologiya markazi direktori Farhod Maqsudov rahbarlik qildi. Ularning ishlari Nature jurnalida chop etilgan.

· Tug‘unbuloq va Toshbuloq shaharlari dengiz sathidan 2000 metrdan ortiq balandlikda joylashgan bo‘lib, ming yildan ko‘proq muqaddam O‘rta Osiyodagi shahar hayotini o‘rganish uchun noyobdir.

· Toshbuloq 2011-yilda, Tug‘unbuloq esa keyinchalik qazish jarayonida, tadqiqotchilar mahalliy aholining uyi hovlisida o‘rta asr qal’asini topgach, topilgan.

· 2022 yilda LiDAR texnologiyasidan foydalangan holda tadqiqotchilar shaharlarning xaritasini tuzib, Tug‘unbuloq qariyb 120 gektar maydonni egallab, 300 dan ortiq binolar, jumladan markaziy qal’a borligini aniqladilar.

· Kichikroq Toshbuloq 12-15 gektar maydonga ega bo’lib, qal’a va ko’plab turar-joylarni o’z ichiga olgan.

· Olimlarning fikricha, Toshbuloq 6—11-asrlarda yashagan boʻlsa, Tugʻunbuloq 8—11-asrlarda mavjud boʻlgan.

· Topilgan ashyolar shaharlar mintaqada keng tarqalgan temir rudasi qazib olish tufayli gullab-yashnaganligini ko’rsatadi.

· Tadqiqotchilarning ta’kidlashicha, og’ir iqlim sharoitiga qaramay, shaharlar tog’ shamollarini hisobga olgan holda qurilgan, bu esa metallarni eritishga yordam bergan.

· Toshbuloqdagi qabristondan ayollar va bolalarning qoldiqlari topilgani aholining xilma-xilligi va bu baland tog‘li aholi punktlarida yashashidan dalolat beradi.

· Shaharlarni tashlab ketish sabablari noaniqligicha qolmoqda va olimlar bu sirga oydinlik kiritish uchun qazishma ishlarini davom ettirishni rejalashtirmoqda.