AQSh va Ukraina foydali qazilmalar bo’yicha yangi kelishuv loyihasini muhokama qilmoqda
· AQSh prezidenti Donald Trampning ma’muriyati Ukraina uchun foydali qazilmalarga doir yangilangan shartnoma loyihasini taqdim etdi, chunki ukrainalik prezident Vladimir Zelenskiy dastlabki variantni rad etdi.
· Manbalarga ko’ra, shartnoma imzolanishi ehtimoli oshmoqda, chunki AQSh yangi versiyada Zelenskiyning «ba’zi xavotirlarini» hisobga oldi va hujjatdan ukrainaliklarni bezovta qilgan bandlarni olib tashladi.
· Yangi loyihada muhim o’zgarishlar kiritilib, u Ukraina qonunchiligiga moslashtirilgan, bu haqda Axios manbalari ma’lum qildi.
· Zelenskiy maslahatchilari yangilangan shartnomani imzolashga undamoqda, chunki bu Tramp bilan yanada to’qnashuvlardan qochish imkonini beradi.
· Tramp, Ukraina bilan shartnoma tuzishni xohlaydi, shartnoma imzolanishidan oldin esa Kiyevga harbiy yordam berish yoki Rossiya bilan rasmiy tinchlik muzokaralarini o’tkazish niyatida emas.
· Shartnoma g’oyasi 2022-yil sentyabrda Zelenskiy tomonidan Tramp bilan uchrashuvda ilgari surilgan bo’lib, bu orqali Ukraina rahbari AQSh prezidentining biznesga yo’naltirilgan fikrini jalb qilishga harakat qilgan.
· Ukraina va AQSh o’rtasidagi hamkorlik taklifi, shuningdek, Zelenskiy tomonidan 2024-yil kuzida G’arbiy hamkorlarga taqdim etilgan «g’alaba rejasi»ga kiritilgan.
· Tramp, Ukraina tomonidan AQShga taklif etilayotgan foydali qazilmalarning muhimligini ta’kidlab, Kiyevdan 500 milliard dollar miqdorida qimmatbaho minerallarni olish niyatida ekanligini bildirgan.
· Avvalgi shartnoma loyihasi 12-fevralda Kiyevda AQSh moliya vaziri Skott Bessent tomonidan taklif qilingan bo’lib, u AQShga Ukraina foydali qazilmalari bo’yicha 50% daromad olishni ko’zda tutgan.
· Zelenskiy, shartnoma xavfsizlik kafolatlarini o’z ichiga olmaydi deb hisoblab, uni imzolashga rozi bo’lmagan va AQShning shartlariga nisbatan norozilik bildirgan.
· Trampning Ukrainaga nisbatan munosabati va shartnoma masalasi, ikki davlat o’rtasidagi munosabatlarni yanada taranglashtirib yuborgan.