Ikra, baliq va firibgarlik: Anhor.uz dan onlayn firibgarlarni fosh qilish

2024-yilda onlayn xaridlar 2,71 milliardga yetdi, biroq bu bilan birga kiberfiribgarlik ham ortib, O‘zbekistonga ta’sir ko‘rsatdi. Anhor.uz jurnalistlari o‘z tajribalariga ko‘ra Telegram orqali dengiz mahsulotlarini sotish bilan bog‘liq firibgarlar sxemasini fosh etishdi, bu yerda hujumchilar iste’molchilar ishonchini manipulyatsiya qiladi. Firibgarlar haqiqiy bank kartalaridan foydalanadilar va kanal nomlarini o‘zgartiradilar, bu esa ularni aniqlashni qiyinlashtiradi. Firibgarlikka qarshi kurashish uchun banklar va huquq-tartibot idoralari o‘rtasidagi muvofiqlashtirish zarur, biroq mutaxassislarning etishmasligi buni qiyinlashtiradi.

· Onlayn xaridlar 2024-yilda 2,71 milliardga yetdi, bu kiberfiribgarlik holatlari, jumladan, O‘zbekistonda ham ko‘payishiga olib keldi.

· Firibgarlar Instagram va Telegram kabi ijtimoiy tarmoqlardan o‘z mahsulotlarini reklama qilish, dengiz mahsulotlarini arzon narxlarda taklif qilish va soxta sharhlar orqali ishonch ko‘rinishini yaratish uchun foydalanadilar.

· Firibgarlikning bir misoli, o’z faoliyatini yashirish uchun o’z nomini va menejerlarning ismlarini o’zgartiradigan do’konni o’z ichiga oladi. 10 kun davomida kanal o‘z nomi va to‘lov ma’lumotlarini bir necha bor o‘zgartirdi.

· Anhor.uz jurnalistlari uch kilogramm qizil ikra buyurtma qilib, tajriba o‘tkazdi. Menejer shaxsiy ma’lumotlar va avans to’lovini so’radi va pulni olganidan keyin u yozishmalarni o’chirib tashladi va xaridorni blokladi.

· Firibgarlar haqiqiy bank kartalaridan foydalanadilar, bu esa ularni aniqlash va ushlashni qiyinlashtiradi. Karta egalari o’zlari bilmagan holda qurbon bo’lishlari mumkin.

· Kiberfiribgarlikka qarshi kurashish uchun banklar, Markaziy bank va huquqni muhofaza qiluvchi idoralar o‘rtasida muvofiqlashtirish zarur, biroq ular malakali kadrlar yetishmasligiga duch kelmoqda.

· Banklarning firibgarlik xavfi haqida ogohlantirishlariga qaramay, jinoyatchilar iste’molchilarni aldash uchun zamonaviy marketing vositalari va texnologiyalaridan foydalanishda davom etmoqda.

· Kiberfiribgarlik xavfini kamaytirish va mijozlarimizni himoya qilish uchun aholining raqamli va moliyaviy savodxonlik darajasini oshirish muhim ahamiyatga ega.

Onlayn xaridlarning kuchayishi bilan iste’molchilar firibgarlarning qurboni bo’lmaslik uchun ayniqsa ehtiyotkor va ehtiyotkor bo’lishlari kerak.

Метки

Tegishli xabarlar