O‘zbekistonda 200 ming so‘mlik banknotalar ulushi ortib bormoqda: eski qog‘oz pullar muomaladan chiqarilmoqda

O‘zbekiston Markaziy banki 2024-yilda 152 million dona yangi banknotlarni muomalaga chiqarish orqali naqd pul hajmini oshirdi. Ushbu o’zgarish naqd pul tarkibiga ta’sir ko’rsatdi, bu turli nominallar ulushida aks etdi.

· Nominal qiymati 200 ming so‘m bo‘lgan banknotlarning ulushi 18,6 foizdan 23,4 foizga o‘sdi, bu esa yirik banknotlarga qiziqish ortib borayotganidan dalolat beradi.

· Nominal qiymati 20 ming so‘m bo‘lgan banknotalar ham o‘z ulushini 4,4 foizdan 6,7 foizga oshirdi, bu esa aholining xarid qobiliyatining oshganidan dalolat berishi mumkin.

· Shu bilan birga, nominal qiymati 100 ming so‘m bo‘lgan banknotlarning ulushi 42,5 foizdan 40,9 foizga, 50 ming so‘mniki esa 20,5 foizdan 16,6 foizga qisqardi, bu esa ushbu banknotlardan foydalanishning pasayish tendentsiyasidan dalolat beradi.

· 10 ming so’m nominaldagi banknotlarning ulushi deyarli o’zgarishsiz qoldi va 7 foizni tashkil etdi, 5000 so’m esa 5,3 foizdan 4,1 foizga kamaydi.

· Markaziy bank eski banknotlarni yangilariga almashtirishni davom ettirmoqda, bu esa eski banknotalar ulushining qisqarishiga sabab bo‘ldi: 5 000 so‘m 67 foizdan 25 foizga, 10 000 so‘m – 64 foizdan 24 foizga kamaydi.

· Banknotlardan tashqari chakana savdoni yaxshilash maqsadida 54,5 mlrd. so‘mlik tangalar muomalaga chiqarildi, bu umumiy pul massasining 0,3 foizini tashkil etadi. Bu tangalar asosan almashtirish uchun ishlatiladi.

Shunday qilib, O‘zbekistonda naqd pul tarkibidagi o‘zgarishlar ham iste’molchilarning xohish-istaklarini, ham Markaziy bankning pul-kredit tizimini modernizatsiya qilish strategiyasini aks ettiradi.