O‘zbekistonning 2025 yilgi Davlat byudjeti loyihasi: asosiy fikrlar

O‘zbekiston Iqtisodiyot vazirligi 2025-yilgi davlat byudjeti to‘g‘risidagi qonun loyihasini taqdim etdi, unda yalpi ichki mahsulotning o‘sishi 6 foizga, inflyatsiya darajasi 7 foizga tushirilishi prognoz qilinmoqda. Yalpi ichki mahsulotga nisbatan 3 foiz byudjet taqchilligi kutilmoqda, shuningdek, soliq islohoti orqali xarajatlarni optimallashtirish va daromadlarni oshirish chora-tadbirlari ko‘rilmoqda. 2030 yilga borib iqtisodiyot 200 milliard dollarga yetishi kutilmoqda.

O‘zbekiston Iqtisodiyot va moliya vazirligi 2025-yilgi davlat byudjeti, shuningdek, 2026-2027-yillarga mo‘ljallangan maqsadli ko‘rsatkichlar to‘g‘risidagi qonun loyihasini taqdim etdi.

· Yalpi ichki mahsulot (YaIM) o‘sishi 2025-yilda 6 foizni tashkil etishi prognoz qilinmoqda, bu avvalgi hisob-kitoblarga qaraganda pastroq, 2026-yilda 6,1 foizga, 2027-yilda esa 6,3 foizgacha o‘sishi kutilmoqda.

· Iqtisodiyotning turli tarmoqlari bo‘yicha o‘sish sur’atlari sanoatda 6,1%, xizmatlarda 14,5% va qishloq xo‘jaligida 4,1% bo‘lishi kutilmoqda.

· Inflyatsiya darajasini 2025 yilda 7 foizga, 2026 yilda 5-6 foizga, 2027 yilda esa 5 foizga kamaytirish rejalashtirilmoqda, bu Markaziy bankning oldingi prognozlaridan farq qiladi.

· Konsolidatsiyalangan byudjet taqchilligi 2025 yilda yalpi ichki mahsulotning 3 foizini tashkil etishi va 2026-2027 yillarda bu darajada saqlanib qolishi kutilmoqda.

· Oʻrta muddatli istiqbolda asosiy soliqlar boʻyicha stavkalar oʻzgarishsiz qoladi, tushumlarni koʻpaytirish uchun soliq va bojxona imtiyozlarini qayta koʻrib chiqish rejalashtirilmoqda.

· Soliq va byudjet siyosatini Jahon savdo tashkiloti talablariga muvofiqlashtirish, shuningdek, davlat qarzi yalpi ichki mahsulotning 60 foizidan oshmasligini taʼminlash rejalashtirilmoqda.

· Davlat qarzi 2025 yilda 45 milliard dollarga, 2027 yilda esa 55,9 milliard dollargacha oshishi kutilmoqda.

· Byudjet loyihasida “natijaga yo‘naltirilgan byudjet” tizimini joriy etish, shuningdek, ish haqi va pensiyalarni inflyatsiya darajasidan past bo‘lmagan miqdorda oshirish ko‘zda tutilgan.

· Rejalar yashil byudjetlashtirish tamoyillarini joriy etish va atrof-muhitni muhofaza qilish ustuvorligini o’z ichiga oladi.

· 2025 yil uchun jamlanma byudjetning daromadlari 431,1 trillion so‘m, xarajatlari esa 480,3 trillion so‘m bo‘lishi kutilmoqda.

· Byudjet taqchilligini ichki va tashqi qarzlar, shuningdek, xususiylashtirish mablag‘larini jalb qilish hisobiga qoplash ko‘zda tutilgan.

· 2025-yilda O‘zbekiston 5,5 milliard dollar tashqi qarzlarni jalb qilishi mumkin, shundan 3 milliard dollari davlat byudjetini qo‘llab-quvvatlashga yo‘naltiriladi.

· Prezident Shavkat Mirziyoyev eʼtiborni raqamlashtirish va sunʼiy intellekt orqali xarajatlarni optimallashtirish va daromadlarni oshirish zarurligiga qaratdi.

Umuman olganda, taklif etilayotgan chora-tadbirlar iqtisodiy vaziyatni barqarorlashtirish, byudjetni optimallashtirish va kelgusi yillarda barqaror o‘sishga erishishga qaratilgan.