Qozog‘iston Milliy banki 2022-yildan beri birinchi marta tenge kursining pasayishi munosabati bilan bazaviy stavkani oshirdi

Qozog‘iston Milliy banki tengening zaiflashishi va inflyatsiya xavfi tufayli bazaviy stavkani 15,25 foizga oshirdi. Neftning xalqaro narxlari va tashqi iqtisodiy omillar tufayli inflyatsiya va iqtisodiy o‘sish prognozlari ham mos ravishda yuqoriga va pastga qarab qayta ko‘rib chiqildi.

Qozog‘iston Milliy banki tengening zaiflashishi va inflyatsiyaning ehtimoliy o‘sishi bilan bog‘liq xavotirlar tufayli 2022-yil oxiridan beri birinchi marta bazaviy stavkani oshirishga qaror qildi.

· Yangilangan prognozlar va inflyatsiya risklarini baholashga muvofiq bazaviy stavka 14,25 foizdan 15,25 foizga oshirildi.

· So‘nggi marta stavka 2022-yil dekabrida oshirilgan bo‘lib, u 16,75 foizga yetgan, shundan so‘ng u bosqichma-bosqich pasaytirildi.

· 2024-yil uchun inflyatsiya prognozi qayta ko‘rib chiqildi va hozirda 8-9%, 2025-yil uchun esa 6,5-8,5%ni tashkil etadi. Bu fiskal rag’batlantirishning kengayishi va valyuta kursining zaiflashishi bilan bog’liq.

· Milliy bank raisi Timur Suleymenov narxlarning oshishi ham ichki, ham tashqi omillar, jumladan, oziq-ovqat mahsulotlarining jahon narxlarining oshishi va rubl kursining o‘zgarishi bilan bog‘liqligini ta’kidladi.

· 2024 yilga mo‘ljallangan iqtisodiy o‘sish prognozi 4-4,5 foizni tashkil etadi, 2025 va 2026 yillarga mo‘ljallangan prognozlar mos ravishda 4,5-5,5 va 4,6-5,6 foizga tushirildi.

· Noyabr oyi boshidan buyon tenge dollarga nisbatan 5 foizga qadrsizlandi, bu ham kursni oshirish qaroriga ta’sir qildi.

· Milliy bank tomonidan 1 mlrd dollarlik intervensiyalar amalga oshirildi, ammo hozirda valyuta kursi bozor omillari ta’sirida shakllanmoqda.

· Tenganing zaiflashishi O‘zbekiston eksportyorlarining raqobatbardoshligiga salbiy ta’sir ko‘rsatishi va o‘zbek so‘mi kursiga bosim o‘tkazishi mumkin.

Shunday qilib, bazaviy stavkaning oshishi va tengening zaiflashishi Qozog’iston iqtisodiyoti uchun jiddiy qiyinchiliklar tug’diradi, bu esa tartibga soluvchi tomonidan diqqat bilan kuzatilishini talab qiladi.